‘Εκκληση να στηριχθεί η ελληνική γλώσσα απευθύνουν ομογενείς από την Βραζιλία στην οποία ήταν αφιερωμένη η εκπομπή «Η Παγκόσμια Φωνή μας» στο ραδιόφωνο της Φωνής της Ελλάδας. Γι’ αυτό τον σκοπό μιλήσαμε με ομογενείς 2ης και 3ης γενιάς όπως ο Σταύρος Κυριόπουλος, πρόεδρος της Ομοσπονδίας Ελληνικών Κοινοτήτων, ο Κωνσταντίνος Κομνηνός, Πρόξενος της Ελλάδος στην Κουριτίμπα, καθηγητής πανεπιστημίου, ο Αλέξης Οικονομόπουλος επιχειρηματίας στα ναυτιλιακά και οι κ.κ. Σωτήρης Τσουκαλάς και Χρήστος Κριτσέλης, επιχειρηματίες στον κλάδο του ρούχου και ο πρεσβευτής μας στη χώρα Ιωάννης Πεδιώτης.
Η Βραζιλία είναι η πέμπτη μεγαλύτερη σε έκταση χώρα στον κόσμο πίσω απο και πέμπτη στον κόσμο σε πληθυσμό με πάνω από 200 εκ. κόσμο. Είναι επίσης η μεγαλύτερη και πολυπληθέστερη χώρα της Λατινικής Αμερικής. Είναι ο μεγαλύτερος παραγωγός καφέ στον κόσμο, έχει πάνω απο 4000 αεροδρόμια και είναι ο 3ος μεγαλύτερος κατασκευαστής εμπορικών αεροσκαφών στον κόσμο. Το κατά κεφαλή εισόδημα της Βραζιλίας ανέρχεται σε 9400 δολάρια ενώ η ανεργία φθάνει το 6,2% περίπου.
Ιωάννης Πεδιώτης, πρεσβευτής
Υπάρχει «ασφυκτική αγάπη» για την Ελλάδα εδώ, τόνισε ο πρεσβευτής της Ελλάδας στην Βραζιλία, προσθέτοντας ότι υπάρχουν άνθρωποι που κλαίνε για το χωριό της καταγωγής τους στην Ελλάδα που μάλιστα δεν το έχουν δει ποτέ!
Τα δυο αιτήματα της ομογένειας είναι περισσότεροι δάσκαλοι από την Ελλάδα και φιλοξενία σε κατασκηνώσεις των παιδιών των ομογενών στην Ελλάδα, συμπλήρωσε.
Υπάρχουν παιδιά που πήγαν κατασκήνωση μια φορά στην Ελλάδα και γύρισαν πίσω πολύ πιο συνειδητοποιημένοι και πιο ‘Ελληνες απ’ ότι έφυγαν.
Ερωτηθείς σχετικά ο πρεσβευτής ανέφερε ότι υπάρχουν κάπου 200 οικογένειες ελληνικής καταγωγής στην πρωτεύουσα Μπραζίλια ενώ χαρακτήρισε «άριστες» τις σχέσεις της Ελλάδας με την Βραζιλία.
Πολλές οικογένειες ομογενών 2ης γενιάς είναι γιατροί, δικηγόροι και γενικότερα ανήκουν στην ελίτ της χώρας, συμπλήρωσε.
Σταύρος Κυριόπουλος, πρόεδρος της Ομοσπονδίας Ελληνικών Κοινοτήτων
Υπάρχουν 35.000 περίπου ¨Ελληνες στην Βραζιλία εκ των οποίων οι περισσότεροι, κάπου 15.000, στο Σάο Πάολο. Εκεί υπάρχουν δυο εκκλησίες και ένα σχολείο για την εκμάθηση των ελληνικών που παρακολουθούν 100-120 παιδιά εκ των οποίων το 90% περίπου είναι ελληνικής καταγωγής τονίζει ο Σταύρος Κυριόπουλος, ομογενής 2ης γενιάς του οποίο ο πατέρας πήγε στη Βραζιλία την δεκαετία του 1950.
Τα ελληνικά διδάσκονται στο κτίριο της κοινότητας αλλά και στο ‘Ιδρυμα Αρετέ (το ελληνικό αρετή) ενώ τα αρχαία και τα νέα ελληνικά διδάσκονται επίσης στο πανεπιστήμιο του Σάο Πάολο.
Οι πρώτοι «Ελληνες πήγαν στην Βραζιλία τον 19ο αιώνα και το δεύτερο κύμα ήλθε στη χώρα της Λατινικής Αμερικής μετά τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο.
Ο κ. Κυριόπουλος τόνισε ότι προσπαθούμε να καταγράψουμε αναλυτικά όλους τους «Ελληνες στην Βραζιλία.
Ο ίδιος αναφέρει πως οι ομογενείς γιορτάζουν τις εθνικές εορτές της 28ης Οκτωβρίου, 25ης Μαρτίου και το Πάσχα κάθε χρόνο.
Οι Βραζιλιάνοι είναι πολύ ευγενικοί και δεν υπάρχει ρατσισμός οπότε είναι πιο εύκολο να αφομοιωθούν οι μετανάστες, τόνισε προσθέτοντας ότι αρκετοί Βραζιλιάνοι έχουν αρχαία ελληνικά ονόματα.
Ο κ. Κυριόπουλος επεσήμανε ότι είναι πολύ σημαντικό να επανέλθει το πρόγραμμα των κατασκηνώσεων στην Ελλάδα για παιδιά ομογενών που υπήρχε πριν απο την κρίση γιατί τα φέρνει πιο κοντά στην Ελλάδα και αισθάνονται πολύ πιο κοντά στην μητέρα πατρίδα όταν επιστρέφουν στην Βραζιλία.
Κωνσταντίνος Κομνηνός, Πρόξενος της Ελλάδος στην Κουριτίμπα, καθηγητής πανεπιστημίου
Κραυγή αγωνίας για την διατήρηση της γλώσσας στέλνει ο κ. Κομνηνός, ομογενής 2ης γενιάς.
«Είμαστε η τελευταία γενιά που μιλάει καλά ελληνικά,» τόνισε ο κ. Κομνηνός, ηλικίας άνω των 80 ετών που δεν το βάζει κάτω αλλά διδάσκει ακόμα πολιτική οικονομία στο πανεπιστήμιο παρά το γεγονός ότι έχει συνταξιοδοτηθεί.
Σε βραζιλιάνικα πανεπιστήμια διδάσκονται αρχαία και νέα ελληνικά. Η ίδια η σύζυγός του είναι καθηγήτρια πανεπιστημίου της ελληνικής γλώσσας.
Ο κ. Κομνηνός αναφέρθηκε στην ιστορία της οικογενείας του, ξεκινώντας απο τον πατέρα του που γεννήθηκε στη Ρωσία και μετά πήγε στο Καστελόριζο πριν μεταναστεύσει στη Βραζιλία με την μητέρα του να κατάγεται απο την Σμύρνη. Ο παππούς του ήταν στην Αίγυπτο, καπετάνιος στο Σουέζ και μετά μετανάστευσε στην Ρωσσία.
Γύρω στο 1880, κάπου 27 ‘Ελληνες ήλθαν από το Καστελόριζο στην περιοχή αλλά πολλοί ‘Ελληνες έφθασαν στο Σάο Πάολο μετά τον 2ο Παγκόσμιο Πόλεμο.
Ο ίδιος αναφέρθηκε στον κ. Καλογερά απο την Κέρκυρα που έγινε υπουργός στην Βραζιλία και ο πατέρας του οποίου έφτιαξε τον πρώτο σιδηρόδρομο στην Βραζιλία.
Σύμφωνα με τον κ. Κομνηνό, η πιο παλιά ελληνική εκκλησία της Βραζιλίας είναι στην Φλοριανόπολη που είναι η πρωτεύουσα της πολιτείας Σαντα Καταρίνα στη Νότιο Βραζιλία και στην οποία πήγαν πολλοί Ελληνες τον 19ο αιώνα.
Αλέξης Οικονομόπουλος, ναυτιλιακά
Ο κ. Οικονομόπουλος, 3ης γενιάς ομογενής, τόνισε πως υπάρχουν κάπου 300 ‘Ελληνες στο Ρίο ενώ ο ίδιος έμαθε ελληνικά γιατί τα μιλούσαν στο σπίτι ενώ τον βοήθησε που ήλθε στην Ελλάδα για 4 μήνες προκειμένου να μάθει ελληνικά.
Ο ίδιος ανέφερε πως έχει επαφές με πολλά παιδιά άλλων ομογενών. Μάλιστα πολλά ελληνόπουλα γνωρίστηκαν πολύ μεταξύ τους σ’ ένα συνέδριο νέων που διοργανώθηκε στην Βραζιλία πριν 6 χρόνια από το ελληνικό υπουργείο εξωτερικών.
Ερωτηθείς για την οικονομική κατάσταση στην Βραζιλία, ο ίδιος ανέφερε ότι η οικονομία είναι σε κρίση τα τελευταία 5 χρόνια και η κατάσταση είναι δύσκολη αλλά υπάρχουν ευκαιρίες επειδή η χώρα είναι μεγάλη.
Σωτήρης Τσουκαλάς, επιχειρηματίας στον κλάδο του ρούχου
Θεωρούμε υποχρέωσή μας να μάθουν τα παιδιά ελληνικά και γι’αυτό τους κάνουμε φροντιστήριο τονίζει ο κ. Τσουκαλάς που έχει αλυσίδα καταστημάτων πώλησης ρούχων (Praktori) και καθετοποιημένη μονάδα στην Βραζιλία.
Ο πατέρας του με καταγωγή από τον Πειραιά ίδρυσε βιοτεχνία γυναικείων ρούχων επέστρεψε στην Ελλάδα και ξαναγύρισε στη Βραζιλία, τόνισε.
Η εταιρεία του κ. Τσουκαλά ήταν η πρώτη που έφερε το γυναικείο κουστούμι απο την Ιταλία στο Σάο Πάολο την δεκαετία του 1990, συμπλήρωσε. Εδω και χρόνια, ο κλάδος αντιμετωπίζει έντονο ανταγωνισμό απ τις εισαγωγές ρούχων που γίνονται από την Κίνα.
Ερωτηθείς σχετικά ο ίδιος ανέφερε πως δεν υπάρχει μεγάλη γραφειοκρατία για να φτιάξει κανείς εταιρεία στην Βραζιλία αλλά ο τραπεζικός δανεισμός είναι πολύ ακριβός αφού τα επιτόκια φθάνουν στο 18%-20% και για τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις στο 10%-12% με τον πληθωρισμό στο 4%-6%.
Η φορολογία είναι υψηλή αλλά δίκαιη συμπλήρωσε ο κ. Τσουκαλάς με την συνολική φορολογική επιβάρυνση στο 39%.
Χρήστος Κριτσέλης, επιχειρηματίας, επιχειρηματίας στον κλάδο του ρούχου
Με μητέρα και πατέρα απο την Ηλεία, ο κ. Κριτσέλης είναι ομογενής 2ης γενιάς που δραστηριοποιείται στον κλάδο του ρουχισμού.
Ο πατέρας του, ο οποίος ήλθε στη Βραζιλία στα τέλη της δεκαετίας του 1950, αγόραζε ρούχα στο Σάο Πάολο και τα πουλούσε στη λαϊκή αγορά του Πόρτο Αλέγκρε, την πιο Νότια Πολιτεία. Το 1971, ο πατέρας του ίδρυσε μια βιοτεχνία γυναικείων ρούχων που ο ίδιος διοικεί σήμερα.
Ο κ. Κριτσέλης αναφέρει πως έχει σπίτι στην Αθήνα και επισκέπτεται την Ελλάδα όποτε μπορεί. Το αεροπορικό εισιτήριο για Αθήνα είτε μέσω Λισαβώνας, είτε μέσω Ρώμης κοστίζει περίπου 1200 δολάρια.
Ερωτηθείς σχετικά με τους μισθούς, είπε πως ένας καλός μισθός είναι 1300 δολάρια περίπου τον μήνα.
Ο συντελεστής ΦΠΑ είναι στο 18% και υπάρχει φοροδιαφυγή.
Παρουσιαστές-παραγωγοί: Δίπλας Πέτρος, Κοντογιάννης Δημήτρης
Ηχολήπτης: Ολυμπία Γιαννικοπούλου
Μουσική επιμέλεια: Μαρία Ρεμπούτσικα
Μοιράσου το άρθρο: