Στα κατεχόμενα της Κύπρου, «επιχειρηματίες» παρασύρουν ανυποψίαστους φοιτητές από την Ασία και την Αφρική με ψευδείς υποσχέσεις για υποτροφίες και σπουδές σε ευρωπαϊκά πανεπιστήμια, ενώ στην πραγματικότητα τους εγκλωβίζουν σε πανεπιστήμια χωρίς διεθνή αναγνώριση και σε συνθήκες εκμετάλλευσης.
Τα κατεχόμενα της Κύπρου έχουν μετατραπεί σε ένα από τα πιο επικίνδυνα σημεία για χιλιάδες νέους υποψήφιους φοιτητές από την Αφρική και την Ασία, που παρασύρονται εκεί με ψευδείς υποσχέσεις για σπουδές και ένα καλύτερο μέλλον. Πολλά από τα ιδιωτικά πανεπιστήμια της περιοχής, τα οποία διαφημίζονται διεθνώς, δεν προσφέρουν αναγνωρισμένα προγράμματα σπουδών και λειτουργούν με έναν σκοπό: την εκμετάλλευση των φοιτητών για οικονομικό κέρδος.
Η ψεύτικη υπόσχεση της ΕΕ
Πολλοί φοιτητές από την Κένυα, τη Νιγηρία, το Πακιστάν και άλλες αναπτυσσόμενες χώρες πείθονται από πράκτορες ότι θα σπουδάσουν σε πανεπιστήμια της Ευρωπαϊκής Ένωσης, με την προσδοκία ότι το πτυχίο τους θα έχει διεθνή αναγνώριση. Όταν φτάνουν στην Κύπρο, όμως, διαπιστώνουν ότι βρίσκονται στη μη αναγνωρισμένη “ΤΒΔΚ” και όχι στη νότια Κύπρο, η οποία είναι μέλος της ΕΕ. Οι υποσχέσεις για υποτροφίες, ευκαιρίες απασχόλησης και υψηλής ποιότητας εκπαίδευση γρήγορα αποδεικνύονται ψευδείς.
Ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι η περίπτωση της 19χρονης Ella από την Κένυα, η οποία έφτασε στην Κύπρο πιστεύοντας ότι θα σπουδάσει αγγλική λογοτεχνία σε ένα ευρωπαϊκό πανεπιστήμιο. Αντί αυτού, βρέθηκε εγγεγραμμένη στο Near East University στα κατεχόμενα, με τον πράκτορα που την καθοδηγούσε να έχει εξαφανιστεί, αφού της απέσπασε 1.400 ευρώ.
Η Ella, όπως και πολλοί άλλοι φοιτητές, παγιδεύτηκε σε μια περιοχή όπου οι σπουδές της δεν αναγνωρίζονται από διεθνή εκπαιδευτικά ιδρύματα και οι ευκαιρίες είναι εξαιρετικά περιορισμένες.
Η εκμετάλλευση των φοιτητών
Οι φοιτητές που φτάνουν στα κατεχόμενα σύντομα αντιλαμβάνονται ότι τα προβλήματα δεν περιορίζονται μόνο στην εκπαιδευτική ποιότητα. Οι πράκτορες που εμπλέκονται στις εγγραφές τους κρατούν συχνά τα διαβατήρια των φοιτητών και τους εκβιάζουν για χρήματα. Αυτή η τακτική αφήνει τους φοιτητές σε μια κατάσταση ομηρίας, όπου είναι αδύνατο να φύγουν από τη χώρα χωρίς να πληρώσουν μεγάλα ποσά ή να υποστούν σοβαρές συνέπειες.
Η κατάσταση επιδεινώνεται από την εκμετάλλευση που υφίστανται πολλοί φοιτητές στην αγορά εργασίας. Οι φοιτητές βρίσκονται παγιδευμένοι σε συνθήκες καταναγκαστικής εργασίας, χωρίς καμία προστασία ή νόμιμη υποστήριξη. Εργάζονται σε εξαιρετικά δύσκολες συνθήκες, συχνά χωρίς να πληρώνονται ή με ελάχιστα χρήματα, και πολλοί βρίσκονται εκτεθειμένοι σε σεξουαλική εκμετάλλευση. Το State Department των ΗΠΑ έχει αναφέρει ότι στα κατεχόμενα υπάρχουν εκτεταμένα περιστατικά εκμετάλλευσης φοιτητών, που περιλαμβάνουν κατάσχεση διαβατηρίων, καταναγκαστική εργασία και σεξουαλική βία.
Η προσπάθεια να περάσουν στη νότια Κύπρο
Ενώ οι φοιτητές ελπίζουν ότι οι σπουδές τους θα ανοίξουν πόρτες σε ευκαιρίες στην Ευρωπαϊκή Ένωση, πολλοί καταλήγουν να προσπαθούν να περάσουν παράνομα στη νότια Κύπρο, όπου θα μπορούσαν να αιτηθούν άσυλο. Αυτό, ωστόσο, τους εκθέτει σε ακόμη περισσότερους κινδύνους, καθώς πολλοί πέφτουν θύματα κυκλωμάτων λαθρομετανάστευσης, που εκμεταλλεύονται την ευάλωτη θέση τους.
Οι δίκτυα αυτά λειτουργούν ατιμώρητα και κερδοσκοπούν σε βάρος των φοιτητών που προσπαθούν να ξεφύγουν από τα κατεχόμενα. Παρά τις προειδοποιήσεις των διεθνών οργανώσεων για τα ανθρώπινα δικαιώματα, οι τοπικές αρχές δεν έχουν καταφέρει να αντιμετωπίσουν αποτελεσματικά το πρόβλημα, αφήνοντας χιλιάδες νέους ανθρώπους παγιδευμένους σε έναν φαύλο κύκλο εκμετάλλευσης.
Οι διεθνείς εκκλήσεις για δράση
Η κατάσταση στα κατεχόμενα αποτελεί σοβαρό ζήτημα ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Διεθνείς οργανώσεις, όπως η Human Rights Platform, έχουν καταγγείλει την εκμετάλλευση των φοιτητών και ζητούν από τη διεθνή κοινότητα να παρέμβει για να προστατεύσει τους φοιτητές από την εκμετάλλευση και να διασφαλίσει ότι οι νέοι άνθρωποι που καταφθάνουν στα κατεχόμενα δεν θα συνεχίσουν να πέφτουν θύματα απάτης και βίας.
Η περίπτωση της Ella και χιλιάδων άλλων νέων φοιτητών υπογραμμίζει την ανάγκη για άμεση δράση, τόσο σε τοπικό όσο και σε διεθνές επίπεδο. Η εκμετάλλευση των φοιτητών και η παραβίαση των δικαιωμάτων τους στα κατεχόμενα δεν μπορεί να συνεχιστεί χωρίς να ληφθούν μέτρα για την προστασία τους και την παύση των παράνομων πρακτικών που επικρατούν στην περιοχή.
Η διεθνής κοινότητα καλείται να αναλάβει δράση, εξασφαλίζοντας ότι οι φοιτητές που φτάνουν στα κατεχόμενα θα έχουν την υποστήριξη και την προστασία που χρειάζονται, και ότι οι υπεύθυνοι για την εκμετάλλευσή τους θα λογοδοτήσουν για τις πράξεις τους.