Του Δημήτρη Κουτσούκου
Στις 14 Απριλίου, η «Εφημερίδα των Συντακτών» δημοσίευσε άρθρο με τίτλο «Οι 50 αλήθειες για τα Τέμπη που δεν αμφισβητεί ούτε καν ο ΣΚΑΪ». Το υπογράφει ο Δημήτρης Κανελλόπουλος και επιχειρεί να παρουσιάσει 50 σημεία ως «αδιαμφισβήτητα γεγονότα» για την τραγωδία των Τεμπών, χτίζοντας το αφήγημα της απόλυτης κρατικής συγκάλυψης και ενοχής.
Ο Βαγγέλης Βλάχος, αδερφός του Θοδωρή Βλάχου που σκοτώθηκε στο δυστύχημα, πήρε θέση δημόσια και ανέλαβε να αποδημήσει με επιχειρήματα και αποδείξεις το μισό σχεδόν άρθρο. Με νηφαλιότητα και χωρίς πολιτική σκοπιμότητα, ξεκαθαρίζει ποια από τα σημεία είναι:
- ανακρίβειες
- προσωπικές απόψεις που παρουσιάζονται ως γεγονότα
- νομικές και τεχνικές παρανοήσεις
- απλουστευτικές γενικεύσεις
Ακολουθούν τα σημεία που ανέδειξε ο ίδιος ο Βαγγέλης Βλάχος:
02. Πυρόσφαιρα: «Την είδαμε»
ΕΦΣΥΝ: «Πυρόσφαιρα υπήρξε, δεν ξέρουμε από τι προήλθε […] αλλά υπήρξε. Την είδαμε.»
Βλάχος: Είναι επιχείρημα από άγνοια (argument from ignorance). Το γεγονός ότι δεν γνωρίζουμε την αιτία, δεν επιτρέπει να υποθέτουμε οποιαδήποτε. Αντίθετα, γνωρίζουμε σίγουρα πολλούς παράγοντες που δεν την προκάλεσαν.
09. Τα βίντεο της εμπορικής αμαξοστοιχίας και η δήλωση του Πρωθυπουργού
ΕΦΣΥΝ: «Λίγες ημέρες αφότου το σκέφτηκε φωναχτά ο πρωθυπουργός σε συνέντευξή του, βρέθηκαν τρία βίντεο.»
Βλάχος: Η σύνδεση είναι αυθαίρετη. Η δήλωση του Πρωθυπουργού δεν σχετίζεται με τα τρία βίντεο Καπερνάρου. Πρόκειται για δύο διαφορετικές υποθέσεις.
11. Ανθρώπινα υπολείμματα στα χώματα
ΕΦΣΥΝ: «Εντοπίστηκαν ανθρώπινα υπολείμματα σε οικόπεδα μακριά από τον χώρο του δυστυχήματος.»
Βλάχος: Ένα μόνο δείγμα βρέθηκε σε χώμα εκτός. Τα περισσότερα υπολείμματα εντοπίστηκαν στο σημείο του δυστυχήματος και όχι μακριά.
12. Η σύμβαση 717 «δεν έχει ολοκληρωθεί»
ΕΦΣΥΝ: «Η σύμβαση 717 δεν έχει ολοκληρωθεί έως και σήμερα.»
Βλάχος: Η σύμβαση ολοκληρώθηκε τυπικά τον Αύγουστο 2023. Άλλο ζήτημα αν η ολοκλήρωση ήταν ουσιαστική ή ποιοτικά επαρκής. Επιπλέον, μέρος της υποδομής καταστράφηκε από την κακοκαιρία Daniel.
18. Δεν άφησαν τους συγγενείς να ανοίξουν τα φέρετρα
ΕΦΣΥΝ: «Δεν άφησαν τους συγγενείς να ανοίξουν τα φέρετρα.»
Βλάχος: Κάποιοι συγγενείς άνοιξαν τα φέρετρα. Δεν υπήρχε γενική απαγόρευση. Η εικόνα που δίνεται είναι ελλιπής και παραπλανητική.
19. Δεν έγιναν οι απαραίτητες τοξικολογικές-ιστολογικές εξετάσεις
Βλάχος: Έγιναν σε πολλές περιπτώσεις. Δεν μπορεί να παρουσιαστεί ως απόλυτο γεγονός πως «δεν έγιναν». Είναι εν μέρει σωστό.
20. Καταστροφή δειγμάτων
ΕΦΣΥΝ: «Κατέστρεψαν πολύ γρήγορα τα βιολογικά δείγματα των νεκρών.»
Βλάχος: Αυτό έχει εξηγηθεί από τις αρμόδιες αρχές ως σύννομη διαδικασία σύμφωνα με τις προβλέψεις. Δεν είναι απόδειξη συγκάλυψης.
21. Πέθαναν φωνάζοντας ότι δεν έχουν οξυγόνο
ΕΦΣΥΝ: «Κάποιοι πέθαναν από τη φωτιά λέγοντας (και φωνάζοντάς μας στην ουσία) ότι δεν είχαν οξυγόνο.»
Βλάχος: Αυτό είναι υπόθεση, όχι τεκμηριωμένο γεγονός. Δεν προκύπτει από κάποιον επιστημονικό μηχανισμό ή έκθεση.
23. Ο κόσμος πιστεύει τη συγκάλυψη – 70%
ΕΦΣΥΝ: «Το πιστεύει και ο κόσμος σε ποσοστό 70% σύμφωνα με τις δημοσκοπήσεις.»
Βλάχος: Αυτό δεν είναι γεγονός. Είναι αποτέλεσμα στιγμιαίας μέτρησης κοινής γνώμης που μεταβάλλεται. Δεν αποδεικνύει κάτι.
25. 16 πορίσματα για την πυρόσφαιρα
ΕΦΣΥΝ: «Υπάρχουν 16 εκθέσεις-πορίσματα για την πυρόσφαιρα.»
Βλάχος: Ο αριθμός δεν είναι σωστός. Είναι υπερβολή.
26. Απόπειρα απαξίωσης του πορίσματος ΕΟΔΑΣΑΑΜ
Βλάχος: Το ίδιο το πόρισμα απαξιώθηκε από πανεπιστημιακές σχολές της Πίζας και της Γάνδης, λόγω επιστημονικών λαθών και χειρισμών της επιτροπής.
29. Ανάκριση επιζώντων ξεκίνησε αργά
ΕΦΣΥΝ: «Έκαναν σχεδόν δύο χρόνια για να αρχίσουν οι ανακρίσεις από επιζώντες.»
Βλάχος: Ψευδές. Ήδη από τον Ιούνιο 2023 είχαν ληφθεί κρίσιμες καταθέσεις.
32. Δεν επιτρέπεται εκταφή παρά το αίτημα γονέων
Βλάχος: Εδώ γίνεται χρήση του ανθρώπινου πόνου (appeal to emotion) ως εργαλείο εντυπώσεων.
33. Η Εισαγγελία της ΕΕ κατηγόρησε Καραμανλή-Σπίρτζη
ΕΦΣΥΝ: «Η Ευρωπαία εισαγγελέας κατηγόρησε δύο πολιτικούς.»
Βλάχος: Λάθος. Η Ευρωπαϊκή Εισαγγελία δεν μπορεί να κατηγορήσει Έλληνες υπουργούς λόγω του άρθρου 86 Σ. Απλώς διαβίβασε ενδείξεις στη Βουλή, η οποία τις απέρριψε.
34 & 38. Αναφορές άσχετες με το δυστύχημα
ΕΦΣΥΝ: «Οι νεκροί είναι 57 και όχι παραπάνω» / «Η Κωνσταντοπούλου κέρδισε πολιτικά»
Βλάχος: Δεν προσφέρουν κάτι ουσιαστικό στο αφήγημα για το δυστύχημα. Είναι άσχετες ή πολιτικές απόψεις.
44. «Ούτε ένας χημικός μηχανικός δεν λέει ότι έφταιγαν τα έλαια σιλικόνης»
Βλάχος: Ψευδές. Πλέον, υπάρχουν επιστημονικές δημοσιεύσεις και θεωρητικά μοντέλα (CFD) που αποδεικνύουν πως τα έλαια σιλικόνης μπορούν να προκαλέσουν πυρόσφαιρα υπό συγκεκριμένες συνθήκες. Και δεν είναι μόνο θέμα χημικών μηχανικών – αφορά πολλές ειδικότητες.
45. Ζωή Κωνσταντοπούλου
ΕΦΣΥΝ: «Η Ζωή Κωνσταντοπούλου έχει κερδίσει πολιτικά από τα Τέμπη λόγω της μαχητικής και αξιοπρεπούς στάσης της απέναντι στο έγκλημα.»
Βλάχος: Αυτό είναι πολιτική κρίση και προσωπική άποψη. Δεν μπορεί να παρουσιαστεί ως γεγονός. Η “πολιτική κερδοφορία” είναι υποκειμενική και εξαρτάται από το ποιος την αξιολογεί και πώς.
49. Ένας ανακριτής για τόσο μεγάλη υπόθεση
ΕΦΣΥΝ: «Ένας ανακριτής μόνο για μία τόσο τεράστια υπόθεση είναι πραγματικά δύσκολο να τα βγάλει πέρα.»
Βλάχος: Κι αυτό είναι κρίση. Δεν αποτελεί τεκμηριωμένο γεγονός, αλλά προσωπική εκτίμηση για την αποτελεσματικότητα του δικαστικού συστήματος.
Τι δείχνει η παρέμβαση Βλάχου
Η ανάλυση του Βαγγέλη Βλάχου δείχνει πως η αλήθεια δεν βρίσκεται σε λίστες εντυπώσεων. Η αναζήτηση ευθυνών και δικαιοσύνης για τα Τέμπη πρέπει να γίνεται με στοιχεία, όχι με προκάτ αφηγήματα. Η οργή δεν δικαιολογεί ανακρίβειες. Και η μνήμη των νεκρών δεν τιμάται με εργαλειοποίηση της τραγωδίας.
Ο Βαγγέλης Βλάχος, αντί να μετατρέψει την απώλειά του σε μικροκομματική εκστρατεία, επιλέγει να δώσει μάχη με την αλήθεια. Και αυτό, τελικά, είναι το πιο πολιτικό πράγμα που μπορεί να κάνει κανείς.