Δύο χρόνια μετά την τραγωδία των Τεμπών, η διερεύνηση του δυστυχήματος συνεχίζεται, με τα ερωτήματα γύρω από την έκρηξη και την ένταση της φωτιάς να παραμένουν. Ο πραγματογνώμονας των συγγενών των θυμάτων, κ. Κώστας Λακαφώσης, μιλώντας στην εκπομπή «Εκείνη και Εγώ» των Παραπολιτικών 90,1, με τους Θανάση Φουσκίδη και Στέλλα Γκαντώνα, αναφέρθηκε σε καίρια ζητήματα που αφορούν την έρευνα, τις καθυστερήσεις που υπήρξαν και την αντιμετώπιση του δυστυχήματος από τις αρχές.
Το Ξυλόλιο και η Σύγχυση γύρω από τις Χημικές Αναλύσεις
Ένα από τα κύρια θέματα που σχολίασε ο κ. Λακαφώσης ήταν η αναφορά στο ξυλόλιο, το οποίο χρησιμοποιήθηκε ως όρος στις πρώτες αναλύσεις. Ωστόσο, ξεκαθάρισε πως δεν αποτελεί απόδειξη ότι αυτή η ουσία προκάλεσε την έκρηξη, αλλά χρησιμοποιήθηκε περισσότερο για να απλοποιηθεί η συζήτηση γύρω από τα ευρήματα.
«Δεν υποδεικνύουμε το ξυλόλιο σαν τη μοναδική ουσία και καθαρή κιόλας», ανέφερε, προσθέτοντας πως «το ξυλόλιο είναι ένας ενδείκτης που μας οδηγεί κάπου», όχι μια αδιαμφισβήτητη απόδειξη.
Εξήγησε ότι όταν ήρθαν οι πρώτες αναλύσεις από το Γενικό Χημείο του Κράτους, ήταν πολλές και περίπλοκες, οπότε το ξυλόλιο αναφέρθηκε γιατί ήταν το πιο ξεχωριστό και χαρακτηριστικό. Όμως, «δεν είπαμε ποτέ ότι μιλάμε για φορτίο ξυλολίου», αλλά για ένδειξη εύφλεκτης ουσίας που πρέπει να διερευνηθεί περαιτέρω.
Ένα κρίσιμο σημείο που υπογράμμισε είναι ότι οι αναλύσεις έγιναν καθυστερημένα και σε αφύλακτα σημεία, γεγονός που καθιστά δύσκολη την τεκμηρίωση συγκεκριμένων συμπερασμάτων. «Στο δικαστήριο, δυστυχώς, δεν μπορεί να σταθεί αυτό. Όταν έχεις πάει εικοσιεννιά μέρες μετά σε ένα αφύλακτο χωράφι και εντοπίζεις μια ουσία, όταν το επικαλεστείς στο δικαστήριο, θα σου πουν: Πού ξέρουμε ότι δεν πήγε κάποιος την προηγούμενη μέρα να το ψεκάσει εκεί; Και η απάντηση είναι: Ναι, έχετε δίκιο».
Η Καθυστέρηση της Έρευνας και η Απομάκρυνση των Συντριμμιών
Ο κ. Λακαφώσης εξέφρασε την ανησυχία του για το γεγονός ότι η έρευνα άργησε σημαντικά, με αποτέλεσμα να χαθούν πολύτιμα στοιχεία.
«Λείπουν τα στοιχεία και άργησε η έρευνα. Αυτά έπρεπε να τα συζητάμε τον Μάρτιο του 2023 και όχι σήμερα», δήλωσε, εξηγώντας πως αν η διερεύνηση είχε γίνει εγκαίρως, θα υπήρχαν περισσότερες αποδείξεις, όπως τα βίντεο της φόρτωσης ή οι αρχικές χημικές αναλύσεις πριν απομακρυνθούν τα βαγόνια και το έδαφος από το σημείο της τραγωδίας.
Αναφέρθηκε, επίσης, στο γεγονός ότι τα συντρίμμια μετακινήθηκαν πολύ γρήγορα από το σημείο του δυστυχήματος, κάτι που δυσκόλεψε ακόμα περισσότερο την έρευνα. «Εμείς την πρώτη φορά που είδαμε τα συντρίμμια, τα είδαμε να τα έχουν φορτώσει σε φορτηγά και να τα έχουν πετάξει όπως ένα χωράφι 15 χλμ μακριά».
Σύμφωνα με τον ίδιο, οι πραγματογνώμονες δεν είχαν ποτέ την ευκαιρία να εξετάσουν τα συντρίμμια στο σημείο, ούτε να κάνουν άμεσες δειγματοληψίες. «Δεν είχαμε ποτέ την ευκαιρία να τα εξετάσουμε επί τόπου, να πάρουμε δείγματα με τη σωστή διαδικασία και στον σωστό χρόνο», τόνισε.
Η Έκρηξη και το Μοναδικό Φαινόμενο που Δεν Έχει Ξανασυμβεί
Ο κ. Λακαφώσης δήλωσε με βεβαιότητα ότι η έκρηξη δεν μπορεί να προήλθε από τα δηλωμένα υλικά του τρένου, καθώς τίποτα από αυτά δεν θα μπορούσε να προκαλέσει τέτοιας έκτασης φωτιά και πυρόσφαιρα.
«Είναι αδύνατον να υπάρχει καύση χωρίς καύσιμο», ανέφερε χαρακτηριστικά, τονίζοντας πως η φωτιά που είδαμε στα βίντεο δεν μπορεί να προήλθε από τους μετασχηματιστές, το air condition, τις επενδύσεις ή οποιοδήποτε άλλο νόμιμο φορτίο του τρένου.
Πρόσθεσε, επίσης, πως η τραγωδία των Τεμπών αποτελεί μοναδικό φαινόμενο στην ιστορία των σιδηροδρομικών δυστυχημάτων. «Ποτέ από καταβολής σιδηροδρόμου δεν έχει γίνει σύγκρουση τρένων που να έχει δημιουργήσει πυρόσφαιρα και πυρκαγιά με αυτόν τον τρόπο».
Οι Αρχές Αντιμετώπισαν το Δυστύχημα σαν Τροχαίο
Ο κ. Λακαφώσης σημείωσε ότι οι αρχές αρχικά αντιμετώπισαν το συμβάν ως ένα απλό τροχαίο ατύχημα, κάτι που οδήγησε σε καθυστερήσεις και πιθανές εσφαλμένες εκτιμήσεις.
«Υπήρχε μια αντιμετώπιση σαν να είχαμε ένα τροχαίο, ένα αυτοκινητιστικό», τόνισε, εξηγώντας πως «μεταφέρθηκαν πράγματα πριν γίνουν οι απαραίτητες εξετάσεις».
Όταν ρωτήθηκε αν αυτό έγινε από άγνοια ή σκόπιμα, απέφυγε να δώσει ξεκάθαρη απάντηση: «Τώρα εγώ δεν μπορώ να πω για ποιο λόγο έγινε κάτι. Εγώ λέω το αποτέλεσμα».
Επιπλέον, επιβεβαίωσε πως οι επιχωματώσεις επηρέασαν την έρευνα, καθώς καλύφθηκαν κρίσιμα στοιχεία. «Προφανώς, βέβαια», απάντησε όταν ρωτήθηκε αν αυτό δημιούργησε εμπόδια.
Αναπάντητα Ερωτήματα και Χαμένα Στοιχεία
Παρά τη συνεχιζόμενη έρευνα, δεν υπάρχει ακόμα σαφής απάντηση για το τι προκάλεσε την έκρηξη. Ο κ. Λακαφώσης ξεκαθάρισε ότι τα στοιχεία που έχουν συγκεντρωθεί δεν είναι αποδείξεις, αλλά απλές ενδείξεις.
«Γι’ αυτό και δεν στεκόμαστε στις χημικές αναλύσεις και σε όλα αυτά τα πράγματα. Χρησιμοποιούμε τις χημικές αναλύσεις μόνο επιβοηθητικά και μόνο ως ενδείξεις, όχι ως αποδείξεις».
Το ερώτημα τι προκάλεσε την πυρόσφαιρα και πώς φορτώθηκε ένα πιθανώς επικίνδυνο φορτίο στο τρένο παραμένει ανοιχτό.
Ακούστε τη συνέντευξη του κ. Κώστα Λακαφώση στα Παραπολιτικά 90,1, στην εκπομπή «Εκείνη και Εγώ» με τους Θανάση Φουσκίδη και Στέλλα Γκαντώνα, όπου αναλύει τις ενδείξεις γύρω από την έκρηξη στα Τέμπη, τις καθυστερήσεις στην έρευνα και την αρχική αντιμετώπιση του δυστυχήματος.
του Δημήτρη Κουτσούκου