Η σύγκρουση μεταξύ Ισραήλ και οργανώσεων όπως η Χαμάς και η Χεζμπολάχ δεν είναι απλά ένας πόλεμος στρατιωτικών δυνάμεων, ούτε περιορίζεται στις σφαίρες και τις βόμβες. Πρόκειται για έναν πόλεμο αξιών και αντιλήψεων, ο οποίος είναι ενσωματωμένος στο DNA της παλαιστινιακής κοινωνίας.
Από μικρά παιδιά, οι Παλαιστίνιοι γαλουχούνται σε έναν τρόπο σκέψης που αντιλαμβάνεται το Ισραήλ ως «εχθρό», έναν καταπιεστικό κατακτητή που πρέπει να απομακρυνθεί. Αυτή η καλλιέργεια μίσους δεν είναι τυχαία, ούτε έμφυτη. Είναι το αποτέλεσμα μιας μεθοδικής εκπαίδευσης που ενισχύεται από θεσμούς όπως η UNRWA, η Υπηρεσία Αρωγής του ΟΗΕ για τους Παλαιστίνιους Πρόσφυγες.
Η Χαμάς, η Χεζμπολάχ και η Εκπαίδευση του Μίσους
Η Χαμάς και η Χεζμπολάχ δεν βλέπουν τα σχολεία και την εκπαίδευση ως εργαλεία για την προώθηση της ειρήνης ή για τη βελτίωση των ζωών των νεαρών Παλαιστινίων. Αντίθετα, τα αντιμετωπίζουν ως οχήματα για την ενστάλαξη μιας νοοτροπίας αντίστασης και μίσους. Σχολικά βιβλία που προωθούν την ιδέα της «μάχης για την απελευθέρωση της Παλαιστίνης», χάρτες που δεν αναγνωρίζουν την ύπαρξη του Ισραήλ και συχνές αναφορές σε «μάρτυρες» που θυσιάστηκαν για τον «ιερό αγώνα» αποτελούν μέρος της καθημερινότητας στα σχολεία της UNRWA. Έτσι, τα παιδιά μεγαλώνουν με την πεποίθηση ότι ο πόλεμος με το Ισραήλ δεν είναι απλά αναπόφευκτος, αλλά και επιθυμητός.
Η UNRWA και η Αποτυχία της Ουδετερότητας
Η UNRWA, αν και ιδρύθηκε με την αποστολή να βοηθάει τους πρόσφυγες, έχει αποτύχει επανειλημμένα να τηρήσει την ουδετερότητά της. Χαρακτηριστική είναι η περίπτωση του Φάτεχ αλ-Σαρίφ, ηγέτη του συνδικάτου των εκπαιδευτικών της UNRWA στον Λίβανο, ο οποίος έχει καταγεγραμμένες σχέσεις με τη Χαμάς και ανοιχτή υποστήριξη προς τρομοκρατικές ενέργειες.
Παρά τις καταγγελίες και την αρχική του απομάκρυνση, οι πιέσεις από τις συνδικαλιστικές ενώσεις του οδήγησαν στην επαναφορά του. Αυτή η αδυναμία του οργανισμού να επιβάλει την ουδετερότητα και να διατηρήσει την ανεξαρτησία του από οργανώσεις όπως η Χαμάς, υπονομεύει την αξιοπιστία του και ενισχύει την ιδεολογική επιρροή της Χαμάς στους Παλαιστίνιους.
Η Διαμόρφωση της Νεολαίας ως Εργαλείο για Συνεχιζόμενη Σύγκρουση
Η εκπαίδευση στα σχολεία της UNRWA, μακριά από το να προωθεί την ειρηνική συνύπαρξη, καλλιεργεί συστηματικά την έννοια της «αντίστασης» και του «ιερού πολέμου». Πολλά από τα παιδιά αυτά μεγαλώνουν σε μια πραγματικότητα όπου η βία θεωρείται όχι μόνο δικαιολογημένη αλλά και ηρωική.
Η διδασκαλία αυτή δημιουργεί μια γενιά νέων, έτοιμη να πάρει τα όπλα και να συνεχίσει έναν ατελείωτο κύκλο βίας. Η ενσωμάτωση της στρατιωτικής νοοτροπίας σε τόσο μικρές ηλικίες διασφαλίζει ότι η σύγκρουση δεν θα περιοριστεί στη δική τους γενιά, αλλά θα μεταφερθεί και στις επόμενες.
Around 500,000 UNRWA students have joined Hamas summer camps over the past decade.
It's time to say it out loud: UNRWA is Hamas.pic.twitter.com/OwgzhTkGY9
— Vivid.🇮🇱 (@VividProwess) October 28, 2024
Ο Ρόλος των Δωρητών και η Αποτυχία Ανάληψης Ευθύνης
Αν και πολλές δυτικές χώρες χρηματοδοτούν την UNRWA με την ελπίδα ότι θα συνεισφέρει στην ειρηνική ανάπτυξη, η πραγματικότητα είναι εντελώς διαφορετική. Οι δωρητές, όπως οι ΗΠΑ και η Ε.Ε., επιμένουν στη διατήρηση της ουδετερότητας και της αμεροληψίας, ωστόσο η εφαρμογή αυτών των αρχών παραμένει ανύπαρκτη.
Η UNRWA δείχνει να είναι «όμηρος» των συνδικαλιστικών ενώσεων και των ηγετικών στελεχών της που πρόσκεινται στη Χαμάς. Η υποχώρηση του οργανισμού σε περιπτώσεις όπως αυτή του αλ-Σαρίφ αποδεικνύει ότι δεν είναι σε θέση να ακολουθήσει τις οδηγίες των διεθνών χορηγών του.
Η αντιμετώπιση της Χαμάς και της Χεζμπολάχ από τον Ισραηλινό στρατό δεν μπορεί να περιοριστεί μόνο στη στρατιωτική πλευρά της σύγκρουσης. Ο μεγαλύτερος αντίπαλος του Ισραήλ είναι η ιδεολογία που καλλιεργείται και θεριεύει μέσα στα σχολεία και τις κοινότητες. Αν θέλουμε να δούμε μια βιώσιμη ειρήνη, πρέπει να υπάρξει μια πλήρης μεταρρύθμιση στον τρόπο με τον οποίο οργανώσεις όπως η UNRWA διαχειρίζονται την εκπαίδευση και τις αξίες που καλλιεργούν στις νέες γενιές.
του Δημήτρη Κουτσούκου